Het was emotioneel, indrukwekkend, ontroerend.. we zijn er vol van - en met ons de WOII veteranen, 500 leerlingen, leerkrachten en begeleiders. Dank aan alle harde werkers van Jumbo, ROEM, De Blauwe Kei, CHV Noordkade en Stichting Nederland Amerika die dit mogelijk maakten! Respect en bewondering voor onze bevrijders.

Voor Cultuurkade gaat cultuureducatie over persoonsvorming, zoals op deze dag. En wat zijn we trots op alle leerlingen die goed voorbereid, beleefd en nieuwsgierig met de veteranen in gesprek gingen.

De sfeer bij OBS Kompas en de Britse veteranen Edwin Hunt en Richard Forrester was intiem. Vrijwilliger Maureen creëerde een ontspannen setting en nam de vertaling op zich. De leerlingen stelden zich voor, de veteranen oefenden even op de uitspraak van de betreffende naam, en vervolgens werd de vraag gesteld, veelal in het Engels. Waar dat niet lukte hielpen mede-leerlingen of Maureen.

Was u na de oorlog bang dat er weer een oorlog zou komen? Elke dag. Haat u de Duitsers? Nee, ze hebben ons vreselijke dingen aangedaan, maar wij hen ook. Als we elkaar maar kunnen vergeven. En op elke vraag volgde een verhaal, tot het tijd was om afscheid te nemen.

Veteraan Hunt zegt; "Ik ga jullie allemaal een hand geven, zodat jullie later tegen jullie kinderen kunnen vertellen dat je de bevrijders persoonlijk een hand hebt gegeven". Maar daar bleef het niet bij. Eén van de leerlingen vroeg of hij ook een knuffel mocht geven "Oh i don't get hugs often", antwoordt veteraan Forrester. Er worden stevige knuffels uitgedeeld en er blinken tranen. Een echt, warm, intens en persoonlijk afscheid na een onvergetelijke ontmoeting.

Het echte afscheid wordt echter nog even uitgesteld, want de leerlingen en veteranen raken weer aan de praat. Een stroom aan vragen wordt ingezet. Hunt vertelt dat hij twee dagen daarvoor nog in een spitfire heeft meegevlogen en een looping heeft gemaakt. Die spitfire hadden de leerlingen dan weer zien vliegen. Er wordt een filmpje getoond als bewijs en de leerlingen raken nóg meer onder de indruk. Nog een laatste vraag? "Is is already time for lunch?" antwoordt Forrester op de vraag van Hunt. Opnieuw worden handen geschud en knuffels gegeven. Iedereen is er vol van..

Ruim 20 oorlogsveteranen uit de Tweede Wereldoorlog hebben dinsdag 17 september hun indrukwekkende verhalen over Operatie Market Garden gedeeld met 500 kinderen van 10 basisscholen uit Meierijstad. Deze kinderen kregen de kans om het verhaal over de bevrijding te horen uit de monden van de mensen die hiervoor gevochten hebben. De veteranen zijn deze week in Veghel en er is een speciaal programma samengesteld voor de groepen 7-8 en de onderbouw van het voortgezet onderwijs. Het programma is een initiatief van Cultuurkade Meierijstad - het kennisloket voor cultuureducatie in de gemeente Meierijstad - en wordt ondersteund door Jumbo Supermarkten. Het programma ging 's ochtends van start met de documentaire ‘Operatie D-Day’ die in Theater De Blauwe Kei in Veghel is getoond. Aan Frits van Eerd, CEO van Jumbo, de eer de veteranen en scholieren welkom te heten.

Tienduizenden soldaten schoten Nederland in 1944 te hulp, maar lang niet allemaal keerden zij na de oorlog terug naar hun vaderland. Slechts een klein aantal militairen van toen - jongemannen van net twintig en inmiddels tussen 91 en 100 jaar oud - kunnen de strijd om de vrijheid van Nederland nog navertellen. In Meierijstad wordt in september Operatie Market Garden groots herdacht. De gebeurtenissen van toen, dit jaar precies 75 jaar geleden, leidden uiteindelijk tot de bevrijding van Zuid-Nederland.

Stilstaan bij 75 jaar bevrijding

Cultuurkade Meierijstad heeft voor alle scholen in Meierijstad een educatief pakket samengesteld waarin de lokale geschiedenis van de voormalige gemeenten Sint-Oedenrode, Veghel en Schijndel tijdens en vlak na Operatie Market Garden centraal staat. Sinds de zomervakantie is dit thema op al deze scholen gaan leven. De scholieren hebben zich goed voorbereid op de ontmoeting met de 22 veteranen die speciaal hiervoor vanuit de Verenigde Staten, Canada en het Verenigd Koninkrijk naar Nederland zijn gekomen. Bram Brom van Stichting Nederland-Amerika was ook dit jaar één van de drijvende krachten achter het overbrengen van deze veteranen naar Nederland om samen met hen de vrijheid te herdenken en vieren .

Frits van Eerd, CEO van Jumbo, is al jaren betrokken bij de organisatie van het Veteranendiner in Veghel. Daarom vindt hij het extra belangrijk dat Operatie Market Garden wordt herdacht. “Deze oud-militairen hebben heel belangrijk werk verricht en met dit mooie initiatief betuigen wij onze eer aan hen. Het is juist nu - 75 jaar na de bevrijding - een belangrijk moment om stil te staan bij de geschiedenis van ons land”, vertelt Van Eerd. “Door dit initiatief te steunen, willen we deze veteranen bedanken voor de inzet en moed die ze hebben getoond. Het is belangrijk dat we nooit vergeten wat tijdens de oorlog is gebeurd en dat we onze vrijheid aan deze mensen hebben te danken. Veel scholieren waren erg onder de indruk van de documentaire en de gesprekken die zij hierna met de veteranen hadden.”

‘Operatie D-Day’

De documentaire ‘Operatie D-Day’ (NPO, 2018) gaat over drie jonge gamers, die de oorlog vooral kennen uit hun favoriete games. Het drietal treedt in de voetsporen van een echte soldaat en leert zo het ware verhaal en de historische context van hun games kennen. Zij lopen de route die de bevrijders destijds ook bevochten hebben. Ze zien in de games hoe dat eruit moet hebben gezien, maar kijken ook naar historische beelden. Aan het einde van de documentaire ontmoeten ze de veteraan die ze al die tijd in hun spel gespeeld hebben.

Na de filmvoorstelling zijn de leerlingen in kleinere groepen verdeeld en had elke groep zélf een ontmoeting met twee veteranen die in 1944 in de Meierijstad hebben gevochten. Zij vertelden over hun ervaringen waarna de leerlingen vragen konden stellen. Alle gesprekken zijn in het Engels gevoerd en de scholieren werden terzijde gestaan door een medewerker van Jumbo die als tolk optrad.

Herdenkingsparachutesprongen

Na afloop ging een groep van 200 kinderen in het gezelschap van de veteranen naar een bijzondere dropping op de Vlagheide. Het Round Canopy Parachuting Team The Netherlands verzorgde hier rond het middaguur herdenkingsparachutesprongen vanuit twee C47’s (Dakota’s). Dit gebeurde op de originele dropzone en op precies dezelfde tijd als 75 jaar geleden, toen de allereerste parachutisten tijdens Operatie Market Garden voet zetten op Nederlandse bodem. De herdenkingssprongen stonden in het teken van Bobby Hunter, een Amerikaanse parachutist van het 501e Parachute Infanterie Regiment, onderdeel van 101e Airborne Divisie.

Foto's: Jumbo | Stephan Tellier