Als mens zijn wij gelijk

Koos van Schaïk was tijdens WOII zuster bij Het Rode Kruis en zij hielp zowel vriend als vijand. Anne en Ria van Kuijk organiseerden samen met Odendael een betekenisvolle activiteit over deze zuster die in Rooi werkzaam was.


De leerlingen werden ontvangen in de aula van woon- en zorgcentrum Odendael. Het decor is een Rodekuispost uit WOII, waar re-enactors een kleine voorstelling opvoeren. Het Rode kruis is neutraal, zuster Koos hielp vriend en vijand. Wat niet altijd begrepen werd. Toen Duitse gewonden zich melden bij een Duitse hulppost in het Odagesticht vroeg ze aan de Duitse soldaten of ze al gegeten hadden. "Nee, wilt u ons soms vergiftigen?" Ze vertrouwden het niet. "U bent en blijft de Duitse bezetter, maar als mens zijn wij gelijk", antwoordde Koos.

Daarna werden er kleine groepen gemaakt en gingen de leerlingen in gesprek met ouderen die verhalen vertelden over het leven in Sint-Oedenrode tijdens WOII en Operatie Market Garden. De kinderen mochten volop vragen stellen, bijvoorbeeld over onderduiken. Tonny (1943) vertelt dat er op de zolder bij zijn schoonouders twee personen ondergedoken zaten. Dat was een boerderij, waar het makkelijk verstoppen was in het hooi.
En Marriet (1939) vertelde dat ze met haar gezin schuilde in een tijdens de oorlog gemaakte schuilkelder. Aan haar vader werd gevraagd of er Amerikanen waren, hij begreep de vraag echter verkeerd en wees naar de schuilkelder. Er werd een granaat in gegooid en de moeder van Marriet heeft daar altijd een gaatje in haar been gehouden. Ook het geluid van de overvliegende rakketten waren verschrikkelijk en schel. Dat geluid zal ze, ondanks haar destijds jonge leeftijd, nooit meer vergeten.

Tot slot bezochten de leerlingen de expositie die bij Odendael is ingericht en werd er buiten nog een kijkje genomen bij de medische WOII voertuigen van de re-enactors. Re-enactor Joël benadrukt: "Wij zijn nabootsers van geschiedenis. Wij willen mensen leren dat vrijheid niet vanzelfsprekend is. Koos is een voorbeeld voor ons allen. Er zou beslist geen oorlog meer zijn als iedereen was zoals zij."

Vlak voor de gezamenlijke afsluiting in de aula waren de leerlingen, en de ouderen, al aan het uitwisselen wat er in hun groepje aan verhalen was verteld.